8 نظم و ساختار کلمات در جمله
8/7 جای قید در یک جمله
یک قید حقیقی (واقعی) همیشه بعد از فاعل (x) و فعل (o) در جمله های اصلی (کامل) قرار میگیرد.
Jeg |
besøgte |
ikke |
min |
søster |
i |
går. |
x |
o |
|
|
|
|
|
خواهرم را دیروز ملاقات نکردم. |
|
Han |
kommer |
måske |
i morgen. |
x |
o |
|
|
در جمله هائیکه معکوس سازی در نظم جمله است قید بعد از فعل و فاعل می آید.
Kommer |
han |
måske |
i morgen? |
o |
x |
|
|
اگر شخص روی قید حالت تأکید داشته باشد، قید در اول جمله قرار میگیرد.
Måske |
kommer |
han |
i morgen. |
|
o |
x |
|
در جمله های فرعی، قید همیشه بین فاعل و افعال مرکب قرار میگیرد.
Lone |
sagde, |
at |
hun |
ikke |
havde |
travlt. |
x |
o |
|
|
|
|
|
لونه گفت، که او مشغول کار نبوده است. |
|
در بهم قرار دادن افعال (مثل: مصرف کرده است، ملاقات کرده است، دیده است) باید قیدهای حقیقی بین آن دو تا فعل قرار بگیدند.
Jeg |
har |
ikke |
besøgt |
min |
søster. |
x |
o1 |
|
o2 |
|
|
من خواهرم را ملاقات نکرده ام. |
|
De |
har |
ofte |
set |
hinanden. |
x |
o1 |
|
o2 |
|
آنها اغلب همدیگر را میبینند. |
|
اگر در یک جمله مفعول بیواسطه (∆) یک ضمیر شخصی مثل (من را، تو را، ایشان را و غیره) باشد قید در آخر این جمله ها قرار میگیرد.
بدون ضمیر:
Hr. Hansen |
kører |
altid |
sin bil |
x |
o |
|
∆ |
آقای هنسن همیشه اتومبیلش را میراند. |
|
با ضمیر:
Hr. Hansen |
kører |
den |
altid. |
x |
o |
∆ |
|
آقای هنسن همیشه آنرا میراند. |
|
بدون ضمیر:
Jeg |
ser |
ikke |
Søren. |
x |
o |
|
∆ |
با ضمیر:
اگر در یک جمله تعداد زیادی قید وجود داشته باشد، قیدها پشت سرهم در جمله قرار میگیرند.
Lis |
har |
jo |
altid |
bagt |
kage. |
x |
o1 |
|
|
o2 |
|
لیس مطمئناً همیشه کیک پخته است. |
|
تطبیق
قانون اصلی (کلی) در ساختمان یک جمله در زبان فارسی باین صورت میباشد: فاعل، صفت، مفعول بیواسطه، مفعول با واسطه، قید
(زمان، مکان) و فعل.
من او را با پای شکسته دیروز دیدم.
|
|
8 Ordstilling
8.7 Biordets plads i sætningen
Ægte biord kommer efter grundleddet (x) og udsagnsleddet (o) i hovedsætninger.
Jeg |
besøgte |
ikke |
min |
søster |
i |
går. |
x |
o |
|
|
|
|
|
Han |
kommer |
måske |
i morgen. |
x |
o |
|
|
I sætninger med omvendt ordstilling kommer biordet efter udsagnsleddet (o) og grundleddet (x).
Kommer |
han |
måske |
i morgen? |
o |
x |
|
|
Hvis man vil fremhæve biordets mening, sættes biordet først i sætningen.
Måske |
kommer |
han |
i morgen. |
|
o |
x |
|
Biordet står altid mellem grundleddet (x) og udsagnsleddet (o) i bisætningen.
Lone |
sagde, |
at |
hun |
ikke |
havde |
travlt. |
|
|
|
x |
|
o |
|
I sammensatte udsagnsled (eks. har brugt, har besøgt, har set) skal de ægte biord stå imellem de to ord i udsagnsleddet.
Jeg |
har |
ikke |
besøgt |
min |
søster. |
x |
o1 |
|
o2 |
|
|
De |
har |
ofte |
set |
hinanden. |
x |
o1 |
|
o2 |
|
Biordet kommer sidst i sætningen, hvis genstandsleddet (∆) er et personligt stedord (mig, dig, Dem, osv.).
Uden stedord:
Hr. Hansen |
kører |
altid |
sin bil. |
x |
o |
|
∆ |
Med stedord:
Hr. Hansen |
kører |
den |
altid. |
x |
o |
∆ |
|
Uden stedord:
Jeg |
ser |
ikke |
Søren. |
x |
o |
|
∆ |
Med stedord:
Hvis der er flere biord i sætningen, kommer de efter hinanden.
Lis |
har |
jo |
altid |
bagt |
kage. |
x |
o1 |
|
|
o2 |
|
|