8 Phép đặt câu

8.2 Phép đảo ngược động từ

Ngòai phép đặt câu trực tiếp, còn có phép đảo ngược động từ. Trong một mệnh đề với phép đảo ngược động từ, thì động từ (o) đứng trước chủ từ (x).

Cũng có phép đảo ngược động từ ở câu nghi vấn, nếu mệnh đề bắt đầu bằng một thành phần khác ngòai chủ từ, thí dụ như thành phần chỉ định thời gian hoặc nơi chốn (xem 8.4, 8.5, và 8.7).

Câu nghi vấn:

Sover	manden?		Người	đàn	ông	ngủ	chưa?
o	x				x	o

Spiser	han?		Nó	có	ăn	không?
o	x		x		o

Thời gian với phép đật câu trực tiếp:

Jeg

besøgte

min tante

går.

Tôi

đã

đến

thăm

dì

tôi

hôm

qua

∆

- Với phép đảo ngược động từ:

går

besøgte

jeg

min tante.

Hôm

qua

tôi

đã

đến

thăm

dì

tôi.

∆

Nơi chốn với phép đặt câu trực tiếp:

Jens	bor	i	Sverige.		Jens	cư	ngụ	bên	Thụy	điển.
x	o				x		o

- Với phép đảo ngược động từ:

I	Sverige	bor	Jens.		Jens	cư	ngụ	bên	Thụy	điển
		o	x		x		o

Khi người ta dùng từ nghi vấn, thì từ nghi vấn đó luôn luôn phải đứng đầu câu, sau mới đến động từ (o).

Những từ nghi vấn là: hvem, hvad, hvornår, hvilken/hvilket/ hvilke, hvor længe, hvordan, hvis.

Hanne	bor	i	København.		Hanne	cư	ngụ	bên	København.
x	o				x		o

Hvor	bor	Hanne?		Hanne	cư	ngụ	ở	đâu?
	o	x		x		o

Peter	spiser	kage.		Peter	ăn	bánh
x	o	∆		x	o	∆

Hvem	spiser	kage?		Ai	ăn	bánh?
x	o	∆		x	o	∆

Peter	spiser	kage.		Peter	ăn	bánh.
x	o	∆		x	o	∆

Hvad	spiser	Peter?		Peter	ăn	cái	gì?.
	o	x		x	o

Trong phép đảo ngược động từ, nếu có hai động từ cùng đứng trong mệnh đề, thì chủ từ phải đứng giữa hai động từ đó.

På	torsdag	skal	jeg	rejse	til	København.
		o1	x	o2

Thứ	năm	nầy	tôi	sẽ	du	lịch	sang	København.
			x			o

Đối chiếu:
Trong tiếng việt không có phép đảo ngược động từ. Chủ từ luôn luôn đứng trước động từ. Để thành lập câu nghi vấn người ta dùng những từ nghi vấn như: không, chưa, à… đặt ở cuối câu.

Anh đã ăn cơm chưa?
Anh không đói à?
Cô có quen chàng ấy không?

Theo quy tắc những từ chỉ thời gian và nơi chốn đặt ở đầu mệnh đề, nếu trong mệnh đề có cả từ thời gian và nơi chốn thì từ thời gian phải đứng trước từ nơi chốn. Nhưng hình thức này không làm thay đổi vị trí những thành phần khác.