لغتنامه کوچک

ساختمان جمله

یک جمله تشکیل شده است از تعدادی از ارکان جمله که پشت سرهم قرار میگیرند.

Jeg kom til Danmark med min mand.

.من با شوهرم به دانمارک آمدیم



در قسمتهای زیر تعداد مختلف رکن ها را مشاهده میکنیم.

بخش فعل

در یک جمله معمولاً همیشه یک بخش فعل وجود دارد. وقتیکه آدم بخواهد بخشهای مختلف را در یک جمله پیدا کند باید بخش فعل را پیدا کند. بخش فعل تشکیل شده است از یک یا تعدادی فعل (فصل 1) بخش فعل از یک عمل و یک مقطع زمانی تشکیل شده است.

اگر در مثال بالا کلمه " من " را جلوی کلمه های مختلف قرار بدهیم میتوانیم تشخیص بدهیم که در جمله بخش فعل کدام است.

(jeg jeg) (jeg kom) (jeg til) osv.

من من) (من آمدم) (من برای) و غیره)

Svar: kom er udsagnsledet

جواب: " آمدم " بخش فعل است.


علامت فعل در جمله حرف (o) است.

بخش فاعل

در یک جمله تقریباً همیشه یک بخش فاعل وجود دارد. بخش فاعل عبارت است از یک شخص و یا اشیاء که بانجام رساننده کاری هستند که بخش فعل درباره آن بیان داشته است. یک بخش فاعل میتواند شامل یک اسم و یا یک کلمه اسم (فصل 2) و یا یک ضمیر (فصل 3) و یا یک صفت (فصل 4) و یا میتواند تمام یک جمله باشد.
آدم میتواند بخش فاعل را با پرسیدن " چه کسی " یا " چه " باضافه فعل مربوط در یک جمله پیدا کند.

Hvem kom?

مثال: چه کسی آمد؟

Svar: Jeg

جواب: من.

              
" من " یک بخش فاعل است. علامت فاعل در جمله (x) است.

بخش مفعول بیواسطه (مفعول صریح)

بخش مفعول بیواسطه عبارت است از یک کلمه اسم و یا شبیه یک کلمه اسم که کاری در یک جمله به او نسبت داده میشود. (کاری روی آن انجام میگردد) بخش مفعول بیواسطه میتواند از چند کلمه تشکیل گردد. (فصل 8) آدم میتواند بخش مفعول بیواسطه را با پرسیدن " چه کسی " یا " چه " باضافه فعل باضافه فاعل در جمله پیدا کند.

Hvem kom jeg til Danmark med?

با چه کسی من به دانمارک آمدم؟

Svar: min mand

جواب: با شوهرم.

ذکر زمان و مکان و بخش حروف اضافه

در بیشتر جمله ها اغلب زمان و یا مکان اعلام میشود.

Jeg kom til Danmark med min mand.

.من با شوهرم به دانمارک آمدیم

 

" به دانمارک " یک اعلام مکان در این جمله است. ذکر زمان و مکان همچنین به بخش حروف اضافه هم نامیده میشود. زیرا این بخش با حروف اضافه شروع میشود. (فصل 6) کلمه " با " همچنین یک بخش حروف اضافه است.

متمم فاعلی

متمم فاعلی فاعل را بیان میدارد.

Jeg hedder Maria

.اسم من ماریا است

بعد از فعل های بودن، شدن، نامیدن و صدا کردن بخش های بعدی متمم فاعلی میباشند.
علامت متمم فاعلی در جمله  Ä

بخش مفعول با واسطه (غیر صریح)

مفعول با واسطه یک رکنی از جمله میباشد که برای آن کاری انجام میشود. اگر جمله ای دارای یک بخش مفعول بیواسطه باشد در آن جمله فقط یک بخش مفعول با واسطه موجود است.

Han gav hende en blomst.

.او (مرد) به آن زن یک شاخه گل داد

آدم میتواند مفعول با واسطه را با پرسیدن " چه کسی " یا " چه " باضافه فعل باضافه فاعل و مفعول بیواسطه در جمله پیدا کند.

Hvem gav han en blomst?

به چه کسی آن مرد یک شاخه گل داد؟

Svar: hende

.(جواب: به او (زن

مفعول با واسطه اغلب در جمله ها جانشین حرف اضافه میشود.

Han gav en blomst til hende.

.(او (مرد) یک شاخه گل داد به او (زن

افعال کمکی

تعداد کمی از افعال دارای یک مأموریت و یا وظیفه اضافی در جمله ها میباشند که واقعه ای و یا عمل یک کاری را دلالت میکنند. به اینگونه افعال، افعال کمکی میگویند. اینها عبارتند از: داشتن، بودن، شدن، خواستن، بایستن و بدست آوردن.
بوسیله افعال کمکی و فعل دیگری میتوان زمانهای مختلف ساخت.

Vi har sovet.

.ما خوابیده ایم

Vi skal rejse i morgen.

.ما باید فردا مسافرت کنیم

بیشترین بخشی که این مورد توضیح داده شده در فصل اول بخشهای 5/1، 6/1، 7/1 و 8/1 میباشد.